Kailash Manasarovar yatra (darshan) - 11

Three days of trek on the Indian side - 4th day Mangti to Budhi by trek (21 Km)

On the 4th day of our yatra the second stage of the yatra the trek started. Early in the morning the rain stopped and the GREF soldiers cleared the debris and we happily traveled ahead in jeeps and we had the first view of a snow covered peak the Nilakant peak on the Nepal side. There was a slide hold up at a shorter distance ahead a land slide in Pangla water fall, GREF personnel cleared that also in a short time and we reached Mangti (1560 M) the place from where the trekking starts.

The trekking starts at Mangti- Our batch members with local children

As the author had read that it is better to carry some toffees to distribute to the village children along the yatra route he had carried some toffees for this purpose which was distributed. The whole group sang the OM Manfalam song and prayed to the Supreme Lord the most compassionate to make our yatra a successful one and give a pleasant darshan. Our porters and pony joined us here and we started our journey to the abode of the Lord by chanting His five syllables.

The normal itinerary of the yatra is as follows, on the second day the yatris reach Darchula and stay there for the night. Next day they travel to Mangti ( 35 Kms) by bus and from Mangti they trek upto Gala (8 Kms) stay there for the night. On the next day then they climb down to Malpa (11 Kms) by 4444 steep steps and then proceed to Budhi. This also served as an exercise in trekking for the yatris for proper acclamitatization. The luggage of the yatris were directly taken to Budhi while the yatris went to Gala and reached Budhi the next day. Now as things are improving the earlier mule route by which luggage were only transported has been converted into a trekking route along the course of Kali river which directly goes to Malpa and from there to Budhi. As we were behind schedule our L.O decided to use this route in consultation with the yatris who undertook the yatra in the earlier years. We trekked through this route, a trek of 21 Kms on the first day itself and skipped Gala . When it rains heavily Kali river’s water will be flowing over this path also and this route cannot be used as our group travelled after the monsoon we had the advantage of using this path.

Here I have to tell something about the ponies normally female ponies are used for transport of men and male ponies are used for transport of material. So the female ponies will be nicely dressed up the male ponies just have a bell tied to their necks so when they move in group the bell sound guides them the lead pony has a distinct bell. As we trek we can hear the clanging of the bells of group of ponies transporting material. One thing we should appreciate about these ponies they also understand the route and always travel nearer to the mountain lest they will fall into fierce flowing Kali river. One keeper manages the full group.

The panaromic trek route and the ponies lining the route

The Indian Government is now planning to convert this route into a motorable road and day is not far when yatris can travel upto Lipulekh Pass by jeep as now it is possible through the Nepal route. Mr Mudgal who got the opportunity to have the darshan of the Lord for four consecutive years undertook the yatara in 2007 and he told that the government is planning to cast the concrete roads else where and lay them comfortably. But definitely we will miss the thrill of trekking through roaring waterfalls which we all experienced. So rain coat is a must on this day. The goodness of the yatra through this route is this meticulous planning and spacing of the yatra with rests in between makes this yatra a better one , except for some unknown illness the yatris automatically become fit when they enter into China and they can confidently undertake the parikrama of Holy Kailash without much worry. Since in the other yatra as yatris travel mostly in jeeps many find it difficult to take up the parikrama.

The trek route is by the side of River Kali on one side it is a high mountain and the other side is a deep gorge ( 33 meters) in which fiercely flows the roaring Kali the other side is also mountain and many water falls on that side also and all of these mingle with Kali . Though there is a danger of land slide from mountains and falling into river when walking through narrow route slippery by rains and the constant movement of men and mules the journey was very thrilling especially when we passed through waterfalls it felt heavenly, the author thought the Lord is anointing His devotees who are tired by trekking to have His Holy Darshan . In many places the mountains have been cut in such a way so that just we will be able to walk and these places area called “Hanging Rocks” , and we have to walk over the boulders treading each step cautiously, as the walk way was just 3 feet wide with protruding edges of rocks forming varied and intimidating shapes and canopies. Passing by mules and herds of sheep cling to the mountain side meant we have to be extra careful. No doubt though it was thrilling it is definitely a adventurous trip also. The Nepali side mountains seemed to be greener than ours may be due to less population.

Kali river - hanging rock - waterfall (Three in one)

The trek started from Mangti we were escorted by ITBP personnel who provided water, tea and snacks also on the way when it was needed. A doctor of Uthharakhand Government also accompanied us. We had breakfast at Lakhanpur. We crossed a rubbles of an earlier land slide just ahead of Lakhanpur which has not been cleared so far as it is very difficult move machinery in these trek routes. . As this was the first day of trek the author decided to walk fully and not to use the pony, may be because of sleeplessness in the previous night or the first day of serious trekking the knees were paining a lot though the walking stick helped a lot the knees were breaking out and particularly at a down slope the author was really struggling at that time an old lady stood in the middle of the path and was looking at the struggling yatri with a kind look, she was attired in the native dress of the hill people only difference was that she stood in the middle of the road, normally the people we meet in the way give way to us and greet us with OM Namashivaya, but she stood there and gave a pleasing smile. As if by miracle the knee pain disappeared, the author felt may be Mother Parvati Herself came down to help Her son in distress She only knows the truth. But after that we trekked for about seven more days never the author faced any difficulty that is the Grace of the Mother who resides in the Holy Kailash.

We passed through many waterfalls reached Malpa (2080 m) at lunch time. Earlier Malpa was a camping site but because of a land slide which happened in 1998 the whole camp got destroyed and many yatirs also obtained Moksha ( attained the lotus feet of the Lord) so now the camp is not being set up here Still we can see the rubble covering the camp. . A memorial has been constructed at this place in remembrance of these yatris. We had lunch at Malpa and proceeded further and ITBP personnel provided refreshment at Lamari (2500 m).

When we left from Lamari our pony keeper showed the mountain on the front and told this is the Budhi mountain and you have to cross this mountain to reach Kailash just the sight of the lofty mountain gave the author jitters , but actually when we crossed the mountain we didn’t face any problem. By evening after crossing a beautiful and mighty Tingha water fall ( really a tough waterfall to cross, it will be a good idea to hold somebody’s hand ) with the help of porter we entered Budhi ( 2740 m) via a quaint bridge.

We were welcomed with lemon juice at the KMVN guest house staff. Hot water was ready , had a refreshing hot water bath after a tiring first day of trek. The camp at Budhi had a nice floral garden and Kail river passed by we applied balms on the legs and took some pain relievers for our aching legs and had a nice sleep. In the middle of the night we were jolted by a mild earthquake also. There is a old flour mill ( Gharat) run on hydel power at Budhi which supplies the local village with fine atta. But we didn’t find time and also were dead tired so that we didn’t visit the mill.

Budhi mountains in the evening

The first day of trek was really eventful we passed under many waterfalls some big, some mighty, some flowing gently, some ferociously, some falling from the top, some just spraying water like a mist , milk like waterfalls and also we witnessed many confluence of rivers. The color of the water before confluence will be distinct and after the confluence it becomes one signifying the mingling of Jivatma with Paramatma and also passed through hanging rocks of all shapes and sizes. Thus the fourth day of the yatra was the day of Waterfalls of all shapes and sizes hanging rocks fierce flowing Kali and many confluences.

கண்டேன் அவர் திருப்பாதம் (திருக்கயிலாய யாத்திரை) -11

4ம் நாள் மாங்டியிலிருந்து புத்தி வரை (21 கி.மி நடைப்பயணம்)

பண்ணின் இசையாய் நின்றாய் போற்றி

பாவிப்பார் பாவ மறுப்பாய் போற்றி

எண்ணும் எழுத்துஞ் சொல்லானாய் போற்றி

என் சிந்தை நீங்கா இறைவா போற்றி

விண்ணும் நிலனும் தீயானாய் போற்றி

மேலவர்க்கும் மேலாகி நின்றாய் போற்றி

கண்ணின் மணியாகி நின்றாய் போற்றி

கயிலை மலையானே போற்றி போற்றி (7)

இந்த நான்காவது நாளை நீர் வீழ்ச்சிகள், தொங்கும் பாறைகள் மற்றும் நதி சங்கமங்களின் நாள் என்று அழைக்கலாம்.

நடைப்பயணம் ஆரம்பித்த நாளும் இன்றே.

கெஸ்கூவில் இரவு முழுவதும் மழை விடாமல் பெய்து கொண்டிருந்தது. அதிகாலை சுமார் 4 மணியளவில் மழை நின்றது. காலை 5 மணிக்கே GREFயினர் பாதையை சரி செய்ய முற்பட்டனர், காலை 7 மணியளவில் எல்லா மண்ணும் நீக்கப்பட்டு பாதை சரி செய்யப்பட்டு அந்த இறைவனுக்கும், எங்களுக்காக உழைத்தவர்களுக்கும் நன்றி கூறி பேருந்தில் புறப்பட்டோம். நேபாள பகுதியில் முதல் பனி மூடிய சிகரம் கண்ணில் பட்டது, அது எம்பெருமானின் பெயரையே கொண்ட சிகரம், ஆம் நீலகண்ட சிகரம் , அந்த நீலகண்டனை வணங்கி புறப்பட்டோம், எங்களை ருத்ர அவதாரமான அனுமன் ஆசிர்வதிப்பது போல் ஒரு குரங்கு தோன்றியது. பின் சிறிது து‘ரம் சென்றதும் பங்லா என்ற இடத்தில் ஒரு நீர் வீழ்ச்சியில் ஏற்பட்ட நிலச்சரிவு நாங்கள் நடந்து கடப்பதற்கு ஏதுவாக சரி செய்யப்பட்டது, எனவே நாங்கள் நில சரிவை கடந்து அடுத்த பக்கம் சென்று பின் ஜீப் மூலம் காலை 8 மணி அளவில் மாங்டி(1560 மீ உயரம்) அடைந்தோம்.

பங்லா நீர் விழ்ச்சியில் ஏற்பட்ட நிலச்சரிவு Bulldozer கொண்டு சரிசெய்யப்படுகின்றது.

பொன்னார் மேனியனை, புலித்தோலை அரைக்கசைத்த புனிதனை, மின்னார் செஞ்சடை மேல் மிளிர் கொன்றை அந்தவனை, மாமணியை, திருக்கயிலையில் உறையும் மாணிக்கத்தை , அம்மை மரகதத்தை தரிசிக்க செல்லும் உண்மையான யாத்திரை இங்கிருந்து தான் துவங்குகின்றது. ஆம் எம்பெருமானை தரிசனம் செய்ய நடைப்பயணம் இங்கிருந்து தான் துவங்குகின்றது. எங்கள் பயணம் ஒரு நாள் தாமதமாகி விட்டதால் எங்கள் பயணத்தில் சிறு மாற்றம் செய்யப்பட்டது. திட்டப்படி முதல் நாளே நாங்கள் மாங்டியிலிருந்து 8 கி.மி து‘ரம் உள்ள காலா (Gala) என்ற இடத்தை நடைப்பயணம் மூலம் அடைந்து அங்கு இரவு தங்கி அடுத்த நாள் செங்குத்தான 4444 படிகள் கீழிறங்கி மால்பாவை (Malpa) அடைந்து பின் புத்தி (Budhi) சென்றிருக்க வேண்டும். அவ்வாறு செல்லும் போது நம் பொருட்கள் நம்முடன் வராது ஆகவே நமக்கு அவசியம் வேண்டிய பொருட்களை மட்டும் ஒரு பையில் எடுத்துச்செல்ல வேண்டும். மற்ற பொருட்கள் எல்லாம் நேராக புத்திக்கு வந்து சேரும். தாமத்தினால் நாங்கள் காலா (Gala) செல்லாமல் நேராகவே புத்திக்கு (Budhi) அந்த வழியில் செல்ல முடிவு செய்தார் எங்கள் குழுத்தலைவர்(L.O) அவர்கள்.

மாங்டியில் இருந்து கண்ணுதலானைக் காண நடைப்பயணம் ஆரம்பம்

(ஆசிரியருடன், தபஸ்வி, தனுஷ்கோடி மற்றும் போர்ட்டர்)


அரசு நடத்தும் இந்த யாத்திரையின் சிறப்பு இதுதான் நாம் கைலாயம் அடைவதற்கு முன்னால் நம்முடைய உடல் முழுத்தகுதி உடையதாய் ஆவதற்கு வேண்டியவாறே யாத்திரை அட்டவனை அமைந்துள்ளது. நமக்கு கிரி வலம் செய்ய வசதியாக நடைப்பயிற்சியும் கிடைக்கின்றது அதே சமயம் போதிய ஓய்வும் நமக்கு கிடைக்கின்றது எனவே கைலாய தரிசனம் எந்த சிரமமும் இல்லாமல் நாம் செய்ய முடிகின்றது. இந்த மாங்டியிலிருந்து காலா, காலாவிலிருந்து மால்பா வழியாக புத்தியும் இவ்வாறு அமைந்ததே. இப்போது அரசு முடிந்த வரை இந்தப் பாதையையும் பேருந்துகள் செல்லும் பகுதியாக மாற்ற முடிவு செய்துள்ளது, இனியும் பத்து வருடம் கழித்து நேபாளத்திலிருந்து ஜ"ப்பில் நாம் டார்சன் வரை செல்வது போல் டெல்லியிலிருந்து ஜீப்பில் செல்வது சாத்தியமாகலாம்.

தொங்கும் பாறைகளை கடந்து மலையரசன் பொற்பாவையைக்காண நடக்கின்றோம்.


இந்த வாய்ப்பை தந்த அந்த முக்கண் முதல்வனுக்கு நன்றி கூறி, நமச்சியவாய வாழ்க, நாதன் தாள் வாழ்க, இமைப்பொழுதும் என் நெஞ்சில் நீங்காதான் தாள் வாழ்க, கோகழி ஆண்ட குருமதன் தாள் வாழ்க , ஆகமமாகி ன்று அண்ப்பாண் தாள் வாழ்க, ஏகன் அனேகன் இறைவன் தாள் வாழ்க , ஈசன் அடி போற்றி, எந்தை அடி போற்றி, தேசன் அடி போற்றி, சிவன் சேவடி போற்றி, நேயத்தே ன்ற மலனடி போற்றி , மாயப் பிறப்பறுக்கும் மன்னனடி போற்றி சீரார் கைலை மலையான் அடி போற்றி, ஆராத இன்பம் அருளும் மலை போற்றி, என்று எம்பெருமானுடைய இனையார் திருவடிகளை வணங்கி, அங்கு எங்களை வழியனுப்ப வந்திருந்த அந்த இடத்து குழந்தைகளுக்கு சாக்கலேட்டுகள் வழங்கி எங்கள் நடைப்பயணத்தை துவக்கினோம்.

சில கட்டுரைகளில் நான் படித்திருந்தேன் அங்கிருக்கின்ற குழந்தைகளுக்கு சாக்கலேட் எடுத்து செல்வது அவர்களை மகிழ்ச்சி படுத்தும் என்று அவ்வாறே எனவே அவர்களுக்காகவும் சாக்கலேட் எடுத்து சென்றிருந்தேன். மலையில் முதல் நாள் நடைப்பயணம் சிறிது கடினமானதாகவே இருந்தது மேலும் இரவு சரியாக து‘ங்காததாலும் இருக்கலாம். குறிப்பாக இறக்கங்களில் முழங்கால் முறிந்து விடும் போல் இருந்தது.



காலை நேரத்தில் இவ்வாறு ஒரு கடினமான இறக்கத்தில் நான் இறங்கிய போது என் தாய், ஜகன் மாதா, சகல செல்வங்களும் தரும் இமய கிரி ராஜ தனயை எனக்கு காட்சி கொடுத்தாள் என்றே னைக்கின்றேன் அந்த கழ்ச்சியை னைத்தாலே இன்றும் உடம்பு புளகாங்கிதம் அடைகின்றது. கஷ்டப்பட்டு நான் இறங்கி கொண்டு இருந்த போது ஒரு வயதான அம்மா அந்த மலை மக்களுக்கே உரிய பாரம்பரிய உடையில் , நான் இறங்குவதை கனிவுடன் பார்த்துக் கொண்டிருந்தார் அதுவும் பாதை நடுவிலிருந்து, அனேகமாக இந்த மலை வாழ் மக்கள் அனைவரும் புதியவர்களான நமக்கு வழி விட்டு பாதை விட்டு ஒதுங்கி ற்பர். மேலும் ஒம் நமசிவாய என்று வாழ்த்தும் கூறுவர், ஆனால் இந்த மூதாட்டி அவ்வாறு செய்யாமல் நடு வழியில் நின்று தன் கருணைப்பார்வையை என் மீது செலுத்தினார். அந்த பார்வதி அம்பாளே எனக்கு காட்சி தந்து ஆசி கூறியதாக தோன்றியது, அதற்கு பின் கிட்டத்தட்ட 10 நாட்கள் பல இறக்கங்களில் நான் இறங்கும் போதும் அவ்வாறு சிரமம் இருக்கவில்லை. அது அந்த ஜகன் மாதாவின் கருணை என்றே நினைக்கிறேன்.

நாம் எடுத்துச்செல்லும் கைத்தடி (Walking stick) இத்தகைய இறக்கங்களிலேயே நமக்கு மிகவும் உபயோகமாக உள்ளது அதன் முக்கியத்தை அப்போது உணர்ந்தோம் ஆகவே தங்கள் தாருசூலாவிலாவது கைத்தடி வாங்கி செல்ல வேண்டியது மிகவும் அவசியம். இறக்கங்களிலே இறங்கும் போது எங்களுக்கு இலவசமாக கைத்தடி வழங்கிய அமர்நாத் சமிதியினரையும் அவர்களை அவ்வாறு செய்யத்தூண்டிய அம்மையப்பனுக்கும் ஆயிரம் நன்றிகள் கூறினோம். இப்பாதையின் ஒரு பகுதி காளி நதியின் கரை ஓரம் அமைந்துள்ளதால் மழை பெய்து காளி நதியில் வெள்ளம் செல்லும் போது இந்தப்பாதையில் செல்ல முடியாது, நாங்கள் சென்ற போது மழைக் காலம் முடிந்து விட்டிருந்தபடியால் நாங்கள் எந்த சிரமும் இல்லாமல் செல்ல முடிந்தது.

முக்கனி ( காளி நதி - தொங்கும் பாறை - நீர் வீழ்ச்சி)

குதிரை வாடகைக்கு அமர்த்தியிருந்தும் முடிந்த வரை நடப்போம் என்று நடந்தேன். நடந்து சென்ற பாதையோ கற்கள் றைந்த ஒற்றையடிப்பாதை, ஒருபக்கம் நெடிதுயர்ந்த மலை மேலிருந்து கற்கள் பாறைகள் விழலாம், லச்சரிவு ஏற்பட வாய்ப்பு உள்ளது எனவே கவனமாக செல்ல வேண்டும், அடுத்த பக்கமோ கிடு கிடு பாதாளம் அதிலே 100 கி. மீ வேகத்தில் பொங்கும் நுரையுடன் ஆக்ரோஷமாக ஓடும் காளி நதி , நடு நடுவே நாம் செல்லும் பாதையிலும் நீர் வீழ்ச்சிகள் நாம் செல்லும் பாதையில் அந்த நீரின் ஓட்டத்தையும் நாம் கடந்து செல்ல வேண்டும், மேலும் சில இடங்களில் பாதை மலையை வெட்டி ஒருவர் செல்லக்கூடிய உயரமே உடையதாய் குடையப்பட்டிருந்தது. இந்த இடங்கள் தொங்கும் பாறைகள் (Hanging Rocks) என்று அழைக்கப்படுகின்றன. குதிரைகள் சென்றதால் அவ்ற்றின் எச்சமும், தண்ரால் நனைந்து பாதை வழுக்கலாக இருந்தது. நீர் வீழ்ச்சிகளிடையே நனைந்து கொண்டே ஓம் நமசிவாய மந்திரம் செபித்துக் கொண்டு நடந்து செல்லும் போது அந்த புனல் விரி நறுங்கொன்றை போதந்த கனல் புரி யனல் புல்கு கையவான சிவபெருமானே களைத்து நடந்து வரும் தன் அன்பர்கள் குளிர அமுத தாரை வர்ஷிக்கின்றான் போல இருந்தது. இவ்வழியில் நீர் வீழ்ச்சிகளுக்கிடையே நாம் நடந்து செல்ல வேண்டும் என்பதாலும், மழை பெய்யலாம் என்பதாலும் ரெயின் கோட் அந்து செல்வது நல்லது.

லகன்பூரில் காலை சிற்றுண்டி

எங்களுக்கு காலை சிற்றுண்டி லகன்பூர் என்ற இடத்தில் KMVN ஏற்பாடு செய்திருந்தது லக்கன்பூரை தாண்டியவுடன் ஒரு பெரிய நிலச்சரிவின் வடு, முழுவதுமாக சரி செய்யப்படாமல் அப்படியே கிடந்தது, அதிலேயே கடந்து சென்றோம். வழியில் இரண்டு பக்கமும் வழியெங்கும் வித விதமான நீர் வீழ்ச்சிகள், ஒரு வெள்ளி கம்பி போல் ஒரு சிறிய தாரையுடன் ஒன்றென்றால் அடுத்தது மிக அகலமான நீர் வீழ்ச்சி, ஒரேயடியாக மேலிருந்து அப்படியே நதிக்குள் விழுகும் நீர் வீழ்ச்சிகள், பல கிளைகளுடன் பாயும் நீர் வீழ்ச்சி, துளித் துளியாய் சிதறும் நீர்வீழ்ச்சி அதில் சூரிய க்கதிர்கள் வர்ண ஜாலங்கள் காட்டின, பால் போல வெண்மையாக பாயும் நீர்வீழ்ச்சி, கற்கள் மேலே விழுவது போல் வேகத்துடன் விழும் நீர்விழ்ச்சி என்று எத்தனை விதமான நீர்வீழ்சிகள் வழியில். அத்தனை நீர் வீழ்ச்சிகளும் தங்கள் தண்ரை காளி நதியில் கொண்டு சேர்த்தன, அது மஹா ராஜவிற்கு குறு நில மன்னர்கள் கப்பம் கட்டுவது போன்றிருந்தது. வழியில் பல பூர்விக பாலங்களையும் கடந்து செல்ல வேண்டி இருந்தது.

இவ்வளவு துன்பங்களுக்கு இடையிலும் இயற்கை அன்னையின் அதிகம் சேதப்படாத அழகை கண்டு களித்தோம். இக்கரைக்கு அக்கரை பச்சை என்பது போல எதிர்பக்கம் நேபாளப்பகுதியில் அதிக மரங்கள் இருப்பது போல் தோன்றியது. அதிக மக்கள் தொகை இல்லாததாலும் இந்தப்பக்கம் போல் அந்த பக்கம் பாதை இல்லாததாலும் இருக்கலாம். மதிய உணவிற்கு மால்பா (2080 அடி உயரம்) என்னும் இடத்தை அடைந்தோம், 1998ம் ஆண்டு பெரிய நிலச்சரிவு ஏற்பட்டு பல யாத்திரிகள் இறந்த இடம். இப்போது அந்த இடத்தில் ஒரு நினைவிடம் அமைக்கப்பட்டுள்ளது. முதலில் இந்த இடம் ஒரு முகாமாக இருந்தது இந்த நிகழ்ச்சிக்குப்பின் இப்போது அங்கு முகாம் அமைப்பதில்லை.

மதிய உணவிற்குப்பின் அடியேன் சிறிது து‘ரம் நடந்தும் சில இடங்களில் குதிரையிலும் பயணம் செய்தேன், குதிரைக்க்காரர்களுக்கு இந்த பாதை நன்றாக தெரியும் என்பதால் எந்த இடங்களில் குதிரையில் செல்லாம் என்பதை அறிந்திருந்தனர். நீர் வீழ்ச்சிகளை கடக்கவும் அவர் பெரிதும் உதவியாக இருந்தார். மாலை மூன்று மணி அளவில் லாமாரி ( Lamari -2500 அடி உயரம்) என்னும் இடத்தை அடைந்தோம் அங்கு ITBPயினர், காபியோடு எங்களை உபசரித்தனர். அங்கு நமது தமிழ்நாட்டை சார்ந்த ITBP யில் பணி புரியும் சிவ குமார் என்பவரை சந்தித்தோம். அவருடன் ஒரு புகைப்படமும் எடுத்துக் கொண்டோம் அங்கிருந்து புத்தி மலை தெரிந்தது. இந்த மலையைத்தான் நாளை நாம் கடக்க வேண்டும் என்று எங்கள் குதிரைக்காரர் கூறினார்.

இங்கு ITBPயினரின் தன்னலமற்ற சேவையைப்பற்றி ஒரு குறிப்பு, யாத்திரிகளுக்கு நடை பயணத்தின் போது தேனீர், சிப்ஸ் முதலியவற்றை தங்களுடைய ரேஷனிலிருந்துதான் அவர்கள் வழங்குகின்றனர். அவர்களுக்கு இதற்காக தனியாக பொருட்கள் வருவதில்லை. அதற்குப்பிறகு ஒரு மிகப்பெரிய Tingha waterfall என்ற நீர்வீழ்ச்சியைக் கடந்து ஒரு பாலத்தின் வழியாக புத்தியை (2740 மீ உயரம்) அடைந்தோம். எங்களுடன் ITBP ஜவான்கள் நான்கு பேர் காவலுக்கு வந்தனர், உத்தராஞ்சல் அரசின் ஒரு மருத்துவரும் கூட வந்தார்.

வழியில் ஓடி வரும் ஆறுகள்


இந்த நான்காவது நாளை நீர் வீழ்ச்சிகள், தொங்கும் பாறைகளின் மற்றும் நதி சங்கமங்களின் நாள் என்று அழைக்கலாம். புத்தி முகாமை அடைந்த போது கால்கள் விண் விண் என்று வலித்தது முதல் நாளே கிட்டத்தட்ட 22 கி.மீ து‘ரம் நடந்ததால். காலுக்கு தைலம் தடவிக்கொண்டு வலிக்கு மருந்து சாப்பிட்டோம். முகாமை அடைந்தவுடன் இதமாக எலுமிச்சை ரசம் தந்தனர். பின் சுடு தண்ரில் நன்றாக குளித்தோம். புத்தி முகாமில் அழகான பூக்கள் நிறைந்த பூங்கா அமைக்கப்பட்டுள்ளது. முகாமை ஒட்டியே காளி நதி பாய்கின்றது. அன்று இரவு ஒரு சோதனையாக நில நடுக்கத்தையும் உணர்ந்தோம்.

Kailash Manasarovar darshan(yatra) - 10

Third day of Yatra

( From Pithorgarh to Gesku by bus)

Leaving Pithoragarh

The third day of the yatra was the day of Land slides and water falls.

When we got up in the morning at Pithoragrah we got the enchanting view of the Himalayas. We stated our journey after a visit to the nearby Ulka Devi temple. Hardly we would have traveled some 25 Kms we encountered another landslide in our route and the journey was stopped. But the PWD personnel cleared the road block quickly and the journey resumed and via Almora and along Sarayu we reached Ogla. ITBP commander from Mirthi welcomed us at Ogla ( 1320 m) and a reception was held for us.

Beauty of Himalayas at Pithoragarh



Normally we would have traveled to Mirthi headquarters of the 14th battalion of ITBP and enjoyed their hospitality , since the route was changed because of land slide they came to Ogla to extend their hospitality. Here the commandant assured that they are with us always to protect us and also explained about the route and the precautions to be taken while trekking and the way we have to conduct on the Chinese side. A group photo of our 14th batch was also clicked. From there we left for Dharchula the ITBP escorted us from here. On the way we passed through the native village of our L.O, Bon-Koti Village, the villagers welcomed their son of soil and his group in their traditional attire and wished us all a pleasant yatra. Our L.O informed that the villagers shift to lower altitude in winter and come back to their village again in summer. After traveling about 110 Km we reached Darchula (880 m) around lunch time.

Land slides enroute

Darchula is the base camp for the yatra and last big town on the yatra route. Any purchases we have to make we have to make here only, we bought things like ghee for havan, sesame seeds, some packing material, pepsi bottles for carrying Manasarovar water here. The last STD telephone booth is also available in this town only above this we can make calls via satellite phone only. The town is situated on the banks of river Kali which we will the following throughout our yatra up to Lipulekh pass. This Kali river forms the natural border between India and Nepal. There are mountains on both the sides and in between the gorge the mighty Kali flows fiercely. On the Nepal side also there is a town by the same name and both these towns are connected by a friendship bridge.

Our L.O with his villagers

Our luggage were weighed here, up to this point there was no weight restriction but as trekking is about to start and luggage has to be transported by mules weight restriction of 25 Kg per yatri came into force from here. Only the total weight of luggage of all the yatris were taken into account there was no problem for any yatri about weight in our batch. The decision about hiring of ponies and porters on the Indian side had to be made here. The fees for ponies and porters are fixed by KMVN. In 2005 the rates were as follows
Onward Journey (Uphill) Return Journey ( Down hill)
Pony Rs 2600/- Rs 2275/-
Porter Rs 2165/- Rs 1950/-

Hiring of these two services is left to the choice of the individual, as the author had read in some articles that by engaging porters we indirectly help those families and porters are helpful in many ways they know the route like the back of their palm and are excellent guides. They also take special care of our belongings and do all the errands. The author hired both pony and porter. But as I mentioned earlier some yatris were traveling for the second time or third time they didn’t engage any porter or pony.

Friendship bridge connecting India and Nepal

We were introduced to our personal porters and pony handler . The porter’s name was Devender Singh a 18 year old lad, he was very helpful during the whole yatra , he used carry my bag religiously behind me, transported my luggage and Tapaswi’s luggage safely did all the errands like fetching water and other items and also gave a helping hand when we struggled sometimes while trekking. My pony handler’s name was Rukum Ram and the pony was named Damru, meaning the rattle drum in Lord Shiva’s hand. It was also a young horse, and Rukum Ram told that this is the first time the pony is making this trip and it’s mother has made the journey three times earlier. The pony was good and was in control of the keeper so there was no problem. The porters and pony handler know the place as the back of their palm and they will be very much useful guides for us. When we travel in pony we have to be also careful and listen to what the keeper tells, he would ask us to get down where the trek is really steep and we also followed what he told because he knows the route better. Cloak room is available here at Dahrchula we left many items like second raincoat and other items here to reduce the weight. As we were behind schedule we started immediately after lunch form Dharchula to Mangti by bus.

The bus journey of 36 Kms which takes about two hours was along the course of river Kali on both sides there were numerous waterfalls. It was also raining heavily and the road was filled with water but the driver drove the vehicle efficiently. Some of the waterfalls were falling on our route and our bus also got wet at many places. Like a small child Goswami got excited by seeing the different varieties of water falls for which Mudgal told don’t get excited so much still more are to come. We also saw a hydro electric power plant on the way , we also witnessed people crossing over from Nepal to our side using pulley and all of us thoroughly enjoyed the journey. After crossing Tawaghat (914 m) towards evening when we were just short of Mangti from where the trekking starts, at a village called Gesku there was a big land slide, the soldiers of the engineering wing of BRO ( Border Roads Organization) who maintain the roads in these remote areas called GREF( General Reserve Engineering Force ) were struggling with two bulldozers to clear the debris, but to compound the problem it started to rain also, because of rains more debris started falling and became dark also so our L.O decided that we will stay for the night in that village itself and proceed further in the morning. We were accommodated in a big hall of GREF there were no beds , the service of the KMVN officials came to fore here they went into the village and brought some blankets and pillows and some cots which was sufficient for all of us. They also arranged for a simple but tasteful dinner at a local hotel, it was raining heavily outside and we all spent the night praying to the Lord to remove the obstacles which we are facing . The third day was the day of Land slides and beautiful waterfalls.

கண்டேன் அவர் திருப்பாதம் (திருக்கயிலாய யாத்திரை) -10

திருசிற்றம்பலம்

மூன்றாம் நாள் யாத்திரை

(பேருந்து பயணம் பித்தோர்கரிலிருந்து கெஸ்கூ வரை)

அப்பர் பெருமான் அருளிச்செய்த போற்றித் திருத்தாண்டகம்

திருக்கயிலாயம்

சில்லுருவாய் சென்று திரண்டாய் போற்றி

தேவர் அறியாத தேவே போற்றி

புல்லுயிர்க்கும் பூட்சி புணர்த்தாய் போற்றி

போகாதுஎன் சிந்தை புகுந்தாய் போற்றி

பல்லுயிராய்ப் பார்தோறும் நின்றாய் போற்றி

பற்றி உலகை விடாதாய் போற்றி

கல்லுயிராய் நின்ற கனலே போற்றி

கயிலை மலையானே போற்றி போற்றி (6)

இன்றைய நாள் நிலச்சரிவுகள் மற்றும் நீர் விழ்ச்சிகளின் நாளாக அமைந்தது.

உல்கா தேவி கோவிலின் பிரகாரத்தில் குழுவினர்

அட்டவணையின் படி நாங்கள் காலா சென்றிருக்க வேண்டும் ஆனால் நிலச்சரிவுகளின் காரணமாக எங்கள் பயணம் தடைப்பட்டதால் கெஸ்கூ என்னும் கிராமத்தில் இரவில் தங்கினோம்.

பித்தோர்கர் நகரின் அழகு



காலையில் பித்தோர்கர் (Pithoragarh) நகரின் எழிற்காட்சிகளை கண்ணுற்று அருகில் இருந்த உல்கா தேவி கோவிலுக்கு சென்று வழிபட்டு தாருசூலாவிற்கு (110 கி, மீ தூரம்) எங்கள் பயணத்தை பேருந்து மூலம் தொடங்கினோம். சுமார் அரை மணி நேரம் சென்ற பின் ஒரு நிலச்சரிவு ஆனால் எங்களை அதிக நேரம் காக்க வைக்கவில்லை எம்பெருமான். பாதை சீக்கிரம் சரிசெய்யப்பட்டது, பின் அல்மோரா (Almora) வழியாக மலைகளுக்கு நடுவே ஒடும் சரயு நதி தீரத்திலேயே பயணம் செய்து ஓக்லா(1320 மீ உயரம்) என்னும் இடத்தை அடைந்தோம் அங்கு ITBP - 7வது கம்பெனியினர் எங்களுக்கு வரவேற்பு அளித்தனர். நாங்கள் ITBP யின் 14வது கம்பெனியின் தலைமையிடமான மிர்த்திக்கு (Mirthi) சென்றிருக்க வேண்டும் ஆனால் பாதை மாறி வந்ததால் ஓக்லாவில் வரவேற்பு நடைபெற்றது. அங்கு எங்களது குழுவினரின் புகைப்படம் எடுக்கப்பட்டது மற்றும் நாங்கள் செல்ல வேண்டிய வழி விளக்கப்பட்டது.

ஓக்லாவில் எடுக்கப்பட்ட எங்கள் குழுவினரின் படம்

எங்கள் குழுததலைவர்(L.O) தங்கள் கிராமத்தினருடன்

வழியில் எங்களது குழுத்த்லைவர் திரு. பொனால் சிங் (L.O) அவர்களின் கிராமமான போன் (BON) வந்தது அங்கு அக்கிராம வாசிகள் தங்கள் மண்ன் மைந்தனின் குழுவினரை தங்களது பாரம்பரிய உடையில் வரவேற்று உபசரித்து வாழ்த்தி வழியனுப்பி வைத்தனர். பின் மதிய உணவிற்கு தாரூசூலாவை அடைந்தோம். வழியில் காளி மற்றும் கௌரி நதிகளின் சங்கமம் கண்டோம்.

முதல் நாள் இரவே வந்திருக்க வேண்டிய இடத்திற்கு அடுத்த நாள் மதியம் வந்து சேர்ந்தோம், கயிலாய யாத்திரையின் ஆதார முகாம் (Base Camp) இந்த தாரூசூலா(880 மீ உயரம்). நேபாள் மற்றும் இந்திய நாடுகளின் இயற்கை எல்லையான காளி நதிக்கரையில் இந்நகரம் அமைந்துள்து. இதுவே யாத்திரையின் கடைசி பெரிய நகரம். அதே பெயருள்ள ஒரு நகரம் நேபாள் நாட்டிலும் அடுத்த கரையில் உள்ளது இரண்டு நகரங்களையும் நட்பு பாலம் இனைக்கின்றது. நமக்கு வேண்டிய பொருட்களை நாம் கடைசியாக இங்கு தான் வாங்க வேண்டும். எங்கள் குழுவினரும் விட்டுப் போன பொருட்களை இங்கு வாங்கினோம். இந்த இடம் வரையில் STD போன் பேச முடியும் இதற்கு மேல் போனால் செயற்கை கோள் தொலைபேசி மட்டும் நாம் தங்கும் இடங்களில் உள்ளன. இங்கிருந்து 25 கிலோ எடை சாமான்களுக்கு அமுல் படுத்தப்பட்டது எனவே எங்கள் பொருட்கள் எல்லாம் எடை போடப்பட்டன. நாங்கள் வேண்டாத பொருட்களை இங்கேயே வைத்து விட்டு சென்றோம்.







இங்கு தான் நமக்கு குதிரை மற்றும் போர்ட்டர் வேண்டுமென்றால் நாம் அவர்களை இங்குதான் அமர்த்திக் கொள்ள வேண்டும். போர்ட்டருக்கு மேலே செல்வதற்கு ரூ2165ம், இறங்குவதற்கு ரூ1950ம் நிர்ணயிக்கப்பட்டிருந்தது. குதிரைக்கு மேலே செல்வதற்கு ரூ2600ம், இறங்குவதற்கு ரூ 2275ம் நிர்ணயிக்கப்பட்டிருந்தது.

வழியில் நிலச்சரிவுகள்

அடியேன் முதலில் படித்திருந்தேன் நாம் யாத்திரை செய்யும் போது தேவைப்படுகின்றதோ அல்லவோ போர்ட்டர் அமர்த்திக் கொண்டால் ஒருவருக்கு வேலை கொடுத்தது மாதிரியும் இருக்கும் அதே சமயம் நமக்கும் அவர்கள் உதவியாக ஊன்று கோலாக இருப்பார்கள் எனவே நான் ஒரு போர்ட்டரும் ஒரு குதிரையும் வாடகைக்கு அமர்த்திக் கொண்டேன். என்னுடைய குதிரைக்காரர் பெயர் ருகம் ராம் அவரது குதிரையின் பெயர் டம்ரூ. டம்ரூ என்ற ஹிந்தி மொழி சொல், தமிழில் உடுக்கையாகும். ஆம் எம்பெருமானின் வலக்கரத்தில் ஆக்கல் தொழிலுக்கு அடையாளமாக விளங்கும் உடுக்கை என்பதே அக்குதிரையின் பெயர். என்னுடைய போர்ட்டரின் பெயர் தேவேந்தர் சிங், 18 வயதான இளைஞர், எப்போதும் சிரித்த முகத்துடன் இருந்தார், நாம் ஒவ்வொரு முகாமிலிருந்தும் கிளம்புவதற்கு முன்பே நம்முடைய பொருட்களை கட்டி எடுத்துச் சென்று கோவேறு கழுதைகளில் வைப்பார், நமக்கு வேண்டிய எல்லா உதவிகளையும் செய்தார், அடியேனுடைய தண்ர் பாட்டில், உணவுப் பொருட்கள் முதலியவை அடங்கிய பையை அவர்தான் சுமந்து வந்தார். இறக்கங்களில் இறங்கும் போது நமது கையைப் பிடித்து பாதுகாப்பாக இறங்கவும் உதவிகள் செய்தார். நாம் முகாம் அடைவதற்கு முன்பே அங்கு அடைந்து நமது பொருட்களை நமக்கு திருப்பி வந்து சேர்ப்பார். இவ்வாறு எல்லா வகைகளிலும் உதவியாக இருந்தார் அவர். மொத்தத்தில் போர்ட்டர் அமர்த்திக் கொண்டால் பல வகைகளில் நன்மைதான்.




பின் மூன்று மணியளவில் மாங்டி வழியாக காலாவிற்காக புறப்பட்டோம். காளி நதியை ஒட்டியே எங்கள் பயணம் நடைபெற்றது. வழியிலே எண்ணற்ற நீர்வீழ்ச்சிகள். அடுத்த கரையில் நேபாள நாடு இக்கரையில் நாம் பயணம் செய்கின்றோம். இரு பக்க மலைச்சரிவுகளின் நடுவிலே ஆழத்தில் காளி நதி. நல்ல மழை பொழிந்து பாதையெங்கும் வெள்ளம் பெருக்கெடுத்து ஓடியது பாதையின் ஒரு பக்கம் அதல பாதளம் அதில் மழைபெய்ததால் பொங்கும் நுரையுடன் சிவப்பாக தண்ணீர் படு வேகமாக ஓடிக் கொண்டிருந்தது மழையும் வெகு வேகமாக பெய்து கொண்டிருந்தது வெகு திறமையாக பேருந்தை ஓட்டிச்சென்றார் ஓட்டுனர். எங்கள் பேருந்துகளை சில நீர் வீழ்ச்சிகள் திருமுழுக்காட்டின. வழியில் கயிற்றின் உதவியால் ஆற்றைக்கடந்து நேபாள மக்கள் இந்தியா வந்து திரும்பி செல்வதைக் கண்ணுற்றோம். காளி நதியில் அமைந்துள்ள நீர் மின் நிலையத்தையும் கண்டோம். தவாகாட்(914 மீட்டர்) என்ற ஊரைக் கடந்து மாலை 5 மணியளவில் கெஸ்கூ(Gesku) என்ற கிராமத்தை தண்டியதும் ஒரு பெரிய நிலச்சரிவு, எல்லை பாதை அமைப்பு ( Border Roads Organisation) ன் பொறியியல் பிரிவான GREF ( General Reserve Engineering Force) ஐ சேர்ந்த ஜவான்கள் இரண்டு Bulldozer உதவியுடன் பாதையை சரி செய்து எங்களை எப்படியும் அனுப்ப அரும்பாடு பட்டனர், அப்போது மழை பெய்து கொண்டிருந்ததால் மேன் மேலும் மண் சரிந்து கொண்டிருந்தது. இறைவன் சித்தமும் வேறு விதமாக இருந்தது, எங்களை சோதிக்கவே எம்பெருமான் இப்பரிட்சையை வைத்தான் என்று நினைக்கின்றேன், ஏனென்றால் யாத்திரையின் முன் பகுதியில் எங்கள் குழுவினருக்கு பல சோதனைகள் ஏற்பட்டன. ஆனால் எங்கு மற்றவர்களுக்கு கஷ்டமான இடமோ அங்கு எங்களுக்கு எந்த சிரமமும் ஏற்படவில்லை. மாலை 7 மணி வரை கடுமையாக GREFயினர் போராடியும் பாதையை சரி செய்ய முடியவில்லை. மேலும் பங்லா என்ற இடத்திலும் நிலச்சரிவு என்ற செய்தியும் கிடைத்தது. இரவாகி விட்டதால் மாவட்ட ஆட்சியாளருடன் கலந்து கொண்டு எங்கள் L.O அவர்கள் கெஸ்கூ (Gesku) கிராமத்திலேயே இரவு தங்கிக் கொள்வோம் காலையில் சூரியன் உதயமானவுடன் பாதை சரியானதும் செல்லலாம் என்று முடிவெடுத்தார். கெஸ்கூவில் GREFக்கு சொந்தமான ஒரு மண்டபம் இருந்தது யாத்திரிகள் முப்பது பேரும் அதில் சென்று தங்கினோம். அன்றுதான் KMVNன் உண்மையான சேவையின் முக்கியத்தை நாங்கள் உணர்ந்தோம். கிராமத்தில் சென்று அங்கிருந்த மக்களிடம் நாங்கள் படுப்பதற்கும், போர்த்திக் கொள்வதற்கும் வேண்டிய ஜமுக்காளம், கம்பளிகள் முதலியவற்றை அரை மணி நேரத்தில் பெற்றுக் கொண்டுவந்து சேர்த்தனர். அங்கேயே இரவு உணவுக்கும் அருமையான ஏற்பாடு செய்தனர். இரவு முழுவதும் அந்த நீலகண்டனை பிரார்த்தனை செய்து கொண்டு கோளறு பதிகம் பாடி கழித்தோம். எங்கள் குழுவினரின் ஒற்றுமையும் இதானால் அதிகமானது. அரசும் எவ்வாறு யாத்திரிகளின் நலனை மாவட்ட ஆட்சியாளர் மூலம் கவனித்து கொள்கிறது என்பதையும் உணர்ந்தோம். மாவட்ட கலக்டரே wireless ல் வந்து பேசினார். காலை 4 மணி வரை மழை பெய்து கொண்டிருந்தது. இந்த மூன்றாவது நாளை நீர்விழ்ச்சி, மற்றும் நிலச்சரிவுகளின் நாள் என்று அழைக்கலாம்.